Polscy fizycy zbadali plazmę kwarkowo-gluonową i wyjaśnili różnice między teorią a obserwacjami
1 maja 2021, 09:08Gdy rozpędzone niemal do prędkości światła jony ołowiu lub złota wpadną na siebie w czeluściach akceleratorów, na ułamki sekund tworzy się plazma kwarkowo-gluonowa. Zdaniem naukowców z Instytutu Fizyki Jądrowej PAN w Krakowie, dane eksperymentalne wskazują, że na arenie wydarzeń są tu obecni jeszcze inni, dotychczas niedoceniani aktorzy: fotony. Ich zderzenia prowadzą do emisji pozornie nadmiarowych cząstek, których obecności nie potrafiono wyjaśnić.
Piwo, pogrzeb sprzed 9000 lat i najstarsze malowane naczynia
1 września 2021, 12:35Alkohol towarzyszy nam od tysiącleci, a w dawnych społeczeństwach odgrywał ważną rolę rytualną. Naukowcy z Darthmouth College poinformowali, że 9000 lat temu na kopcu na stanowisku Qiaotou w Chinach spożywano piwo. Prawdopodobnie stanowiło to część rytuałów pogrzebowych. Tym samym mamy tutaj do czynienia z jednymi z najstarszych dowodów na produkcję i spożywanie piwa.
Fale grawitacyjne pozwalają testować Ogólną Teorię Względności
19 grudnia 2021, 11:11Na podstawie najnowszych wyników badań z obserwatoriów fal grawitacyjnych LIGO/Virgo, naukowcy przeprowadzili testy Ogólnej Teorii Względności (OTW). Zgodność teorii Einsteina z danymi obserwacyjnymi testowano dziewięcioma różnymi metodami. Żadnych niezgodności nie stwierdzono. W badaniach brali udział polscy naukowcy z grupy Polgraw, w tym uczeni z NCBJ.
Jak ciężki może być grawiton?
12 kwietnia 2022, 10:47Naukowcy starają się określić własności grawitonu – hipotetycznej cząstki przenoszącej oddziaływanie grawitacyjne. W pracy opublikowanej w czasopiśmie Journal of High Energy Astrophysics prof. Marek Biesiada wraz ze współpracownikami na podstawie analizy 12 gromad galaktyk przedstawili nowe ograniczenie na masę grawitonu.
Artemis I to połączenie nowoczesności z inżynierią sprzed 60 lat
29 sierpnia 2022, 10:45Gdy patrzymy na rakietę, wygląda jakby była w stylu retro. Ale to całkowicie różna, nowa, wysoce zaawansowana rakieta oraz pojazd kosmiczny, powiedział niedawno Bill Nelson, dyrektor NASA. SLS przypomina rakietę Saturn V, najpotężniejsza rakietę nośną w historii, która zawiozła człowieka na Księżyc. A jej morelowy kolor pochodzi od natryskiwanej izolacji i jest niemal identyczny z kolorem izolacji, który pamiętamy z wielkiego zewnętrznego zbiornika paliwa promów kosmicznych.
Odkrywają tajemnice egipskich balsamistów i powiązane z nimi globalne szlaki handlowe
8 lutego 2023, 11:38Niemiecko-egipski zespół naukowy opublikował na łamach Nature wyniki badań nad substancjami używanymi przez starożytnych Egipcjan do balsamowania. Okazało się, że przez wiele lat eksperci mylili się co do niektórych z nich. Z badań dowiedzieliśmy się również, że wiele substancji nie pochodziło z Egiptu, ale z całego regionu Morza Śródziemnego, lasów tropikalnych a nawet z Azji Południowo-Wschodniej, co jest dowodem na istnienie wczesnych globalnych sieci handlowych.
Niezwykła ofiara przy Templo Mayor w Tenochtitlanie. Aztekowie zdobyli zabytkowe figurki
30 sierpnia 2023, 10:52Archeolodzy pracujący przy Projekcie Templo Mayor odkryli dar ofiarny z czasów Montezumy I Ilhuicaminy (zm. w 1469 r.). Dar to kamienna skrzynia z 15 antropomorficznymi rzeźbami, koralikami z zielonego kamienia, muszlami i koralowcami. Figurki wykonano w stylu mezcala z północnej części dzisiejszego stanu Guerrero. Specjaliści sądzą, posiłkując się przy tym źródłami historycznymi, że Aztekowie zdobyli figurki po podbiciu tego regionu
W Auxerre znaleziono gallo-rzymski cmentarz niemowląt i dzieci, które urodziły się martwe
12 czerwca 2024, 10:43Na terenie rzymskiego castrum w Autessiodurum – obecnie Auxerre – archeolodzy odkryli cmentarz poświęcony niemowlętom i dzieciom, które urodziły się martwe. Dobry stan zachowania cmentarza daje archeologom niepowtarzalną okazję do zbadania praktyk pogrzebowych najmłodszych członków starożytnej gallo-rzymskiej społeczności. Odkrycia dokonano podczas pierwszych prac wykopaliskowych w historycznym centrum miasta. Ich celem jest zbadanie ewolucji Auxerre od czasów rzymskich po wiek XIX.
Wspaniałe dziedzictwo Timbuktu
12 listopada 2006, 12:29Badacze z Timbuktu w Mali, państwie leżącym na zachodzie Sahary, próbują ocalić dziesiątki tysięcy tekstów, które świadczą o tym, że pisana historia Czarnego Kontynentu sięga co najmniej czasów europejskiego renesansu.
Mózg zmienia się na długo przed początkiem choroby Alzheimera
17 kwietnia 2007, 18:16U osób, które zapadają na chorobę Alzheimera, strukturalne zmiany w mózgu zachodzą na długo przed wystąpieniem pierwszych objawów (Neurology). Według badaczy, odkrycie to może pomóc w wytypowaniu ludzi z grupy ryzyka łagodnych zaburzeń poznawczych (ang. mild cognitive impairment, MCI), uznawanych za fazę prodromalną, czyli wstępną, otępienia, najczęściej właśnie alzheimerowskiego.
